-
1 бүлмә тактасы
перегоро́дка, перебо́рка -
2 идән тактасы
= идән сайгагы полови́ца -
3 куна тактасы
-
4 мактау тактасы
доска́ почёта -
5 почёт тактасы
Доска́ почёта -
6 рәмел тактасы
1) миф. зе́ркало, в кото́ром ви́дно бу́дущее2) доска́, разграфлённая для гада́ний -
7 тәкъдир тактасы
миф. кни́га су́деб -
8 төрән тактасы
= төрән кабасы о́стов (ле́меха) -
9 үтүкләү тактасы
глади́льная доска́ -
10 шахмат тактасы
ша́хматная доска́, ша́хматница -
11 шашка тактасы
ша́шечная доска́; ша́шечница уст. -
12 такта
1. сущ.1) в разн. знач. доска́, тёстакта кагу — приби́ть, пригвозди́ть до́ску; обшива́ть доско́й
такта түшәү — настели́ть до́ски
2) разг. плита́, пли́тка ( пищевых продуктов)бер такта шоколад — (одна́) пли́тка шокола́да
3) индив. доска́, пласти́на, плита́ ( предмет с плоской поверхностью приспособленная для определённой цели)күрсәткечләр тактасы — доска́ показа́телей
кабер тактасы — надмоги́льная (надгро́бная) плита́
өстәл тактасы — столе́шница
сызым тактасы — чертёжная доска́
шахмат тактасы — ша́хматная доска́
4) закро́й (в знач. кусок ткани, кожи и т. п. выкроенный в определённой ф. для шитья)күлмәкнең ал тактасы — пере́дний закро́й руба́шки
5) диал. односка́тная кры́ша2. прил.без, без, без идек, без унике кыз идек, бер тактага җыелдык, таң атуга коелдык — нас, нас, нас бы́ло двена́дцать де́вушек, собрали́сь мы на односка́тной кры́ше и посы́пались отту́да на заре́ (зага́дка о созве́здии дев - двена́дцати де́вушек)
доща́тый, тесо́выйтакта басма — доща́тые мостки́
такта койма — доща́тый забо́р
- такта ярутакта түбәле өй — дом, кры́тый тёсом
••такта күкрәк(ле) — пренебр. плоскогру́дая ( о женщине)
-
13 бүлмә
сущ.1)а) ко́мната || ко́мнатныйквартирада ике бүлмә — в кварти́ре две ко́мнаты
бүлмә гөле — ко́мнатный цвето́к
б) кабине́тдиректор бүлмәсе — кабине́т дире́ктора
укытучылар бүлмәсе — кабине́т учителе́й, учи́тельская
физика бүлмәсе — кабине́т фи́зики
2) загоро́дка, перегоро́дка, перебо́ркабүлмә белән бүленгән алъяк — разделённая перегоро́дкой пере́дняя
•- бүлмә як -
14 игълан
сущ.; книжн.1) объявле́ние, извеще́ние (вывешенное где-л. или переданное устно)игъланнар тактасы — доска́ (витри́на) объявле́ний
газетага игълан бирү — дать объявле́ние в газе́ту
2) афи́ша, рекла́ма; объявле́ние; ано́нс || рекла́мныйигъланнар тумбасы (баганасы) — ту́мба (столб) для афи́ш и объявле́ний
игъланнар бюросы — рекла́мное бюро́; рекла́мное аге́нтство
•- игълан кылу -
15 идән
сущ.пол (глиняный, деревянный, паркетный и т. д.) || полово́йтакта идән — доща́тый пол
идән җәю (түшәү) — насти́лка (настила́ние) поло́в
идән чүпрәге — полова́я тря́пка
- идән балавызыидән буявы — полова́я кра́ска
- идән камышы
- идән паласы
- идән тактасы
- идән сайгагы••идән астына китү — уйти́ в подпо́лье
идән астыннан — та́йно, тайко́м, скры́тно
идән астыннан чыгу — вы́йти из подпо́лья, легализова́ться, перейти́ на лега́льное положе́ние
-
16 идән сайгагы
-
17 истәлек
сущ.1) воспомина́ние (об отце, о детстве, о встрече с кем-л., о поездке куда-л.)матур бер истәлек — прия́тное воспомина́ние
2) только в ф. мн. ч. истәлекләр мемуа́ры, воспомина́нияистәлекләр язу — писа́ть мемуа́ры
истәлекләр кичәсе — ве́чер воспомина́ний
3) па́мять, воспомина́ния об уме́ршембатырның якты истәлеге — све́тлая па́мять геро́я
иренең истәлегенә тугрылыклы — верна́ па́мяти му́жа
4) па́мятник || па́мятныйтарихи истәлекләр — истори́ческие па́мятники; па́мятники старины́
язма истәлекләр — пи́сьменные па́мятники
истәлек тактасы — па́мятная доска́
5) па́мятная вещь; вещь, пода́ренная на па́мятьбу йөзек - әнием истәлеге — э́тот пе́рстень - па́мять о мое́й ма́тери
•- истәлек итеп
- истәлек язуы -
18 койма
I сущ.забо́р, огра́да, загоро́дка, и́згородь || забо́рныйташ койма — ка́менная огра́да
киртә койма — и́згородь из жерде́й
үсмә койма — жива́я и́згородь
койма тоту (кою) — поста́вить забо́р; огороди́ть забо́ром
IIкойма тактасы — забо́рная доска́
-
19 куна
-
20 куна такта
- 1
- 2
См. также в других словарях:
шашка — I. и. 1. Гадәттә шахмат тактасы кебек тактадан һәм 12шәр ак һәм кара төстәге яссы түгәрәк шакмаклардан торган уен әсбабы 2. Шахмат тактасы өстендә шашка шакмакларын күчереп уйнау. II. ШАШКА – Прессланган пироксилин тутырылган тартмачык – шартлату … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әвернә — 1. Бер берсенә аркылы куеп тоташтырылган, ныгытылган ике борыс, планка һ. б. ш.. Гомумән, тәре формалы әйбер 2. Киләпле җепне йомгакка ураганда кулл. тор. , аркылы ике тактаны әйләнерлек итеп урнаштырып эшләнгән җайланма. ӘВЕРНӘ АГАЧЫ – Киләпле… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөзәрлек — Йөз сумлык кәгазь акча. II. ЙӨЗЛЕК – Йөзне нәр. б. саклау өчен эшләнгән әйбер; битлек. III. ЙӨЗЛЕК – 1. Ишек яки тәрәзә уеп куелган урын тирәли беркетелә торган, гадәттә сырлап бизәкләп эшләнгән юка тар планка (такта) 2. Сәкенең кырый тактасы 3.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
палитра — 1. Рәсем ясаганда рәссамның эш өчен кирәкле буяуларын урнаштыра торган тактасы, оялары булган фанер яки катыргы кисәге 2. күч. Рәссамның кул астында булган барлык буяу төсләре турында. Нәфис әдәби тел чараларына карата … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
секретер — Язу өстәленең яки китап шкафының бер төре (язу сызу өчен кайтармалы яки шудырып чыгармалы бер тактасы һәм кәгазь китап өчен тартмалары яисә шүрлекләре була) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тәбәлдерек — и. 1. Туку станогының аяк белән басып көреләрне хәрәкәткә китерә торган кечерәк тактасы. Машиналарда һәм музыка коралларында аяк белән басып механизмны хәрәкәткә китерә торган җайланма 2. диал. Арбаның басып менү яки төшү өен басмачыгы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тәкъдирләү — кит. Берәүнең эшләгән эшен тану, уңай бәя бирү. ТӘКЪДИР ТАКТАСЫ – дини. Дөнья яратылганда ук кемнәр кайчан туып үләчәге, ничек яшәячәге турында алла тарафыннан язылган изге язу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төрән — Сабанның, суканың туфракны кисеп бара торган өлеше. ТӨРӘН ТАКТАСЫ – Сабанның төрәне беркетелгән киң тимер, төрәннең төп ягы. ТӨРӘН САБАН – Кайтармасыз борынгы агач сука … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
түбә — I. и. 1. Корылманың кар яңгырдан саклый торган өске капламасы 2. Башның иң югары өлеше 3. Берәр нәрсәнең өске өлеше, өсте 4. күч. Берәр биек нәрсәнең иң югары өлеше, югары очы тау түбәсе 5. Иң түбән нокта, иң түбән урын чокырның түбәсенә хәтле… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шахмат — 1. Аралаштырып буялган 64 ак һәм кара шакмаклы тактадан һәм уналтышар ак һәм кара төстәге төрле фигуралардан торган уен әсбабы 2. Шундый 64 шакмаклы такта өстендә фигураларны билгеле кагыйдәләр нигезендә күчереп уйнау. ШАХМАТ СӘГАТЕ – Уенчыларның … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шүрлек — 1. Савыт саба, китап һ. б. ш. әйберләр кую өчен, стенага беркетеп тактадан эшләнгән җайланма, киштә. Әйберләрне тезеп кую өчен стенага беркетелгән такта яки үзе стена итеп эшләнгән киштәләр тезмәсенең бер тактасы 2. Шкафның әйберләр кую өчен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге